Ένα νέου τύπου μόνιμο φόρο που θα επιβάλλεται σε κάθε ακίνητο που βρίσκεται εντός και εκτός σχεδίου αποκαλύπτει η πρόταση του υπουργείου Οικονομικών για τον Ενιαίο Φόρο Ακινήτων που παρουσίασε προφορικά την Παρασκευή στους εκπροσώπους των τριών κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση, ο Γ. Στουρνάρας.
Για τα εντός σχεδίου κτίσματα και οικόπεδα ο φόρος θα υπολογίζεται με βάση το τετραγωνικό μέτρο, θα ξεκινά από 1,8 ευρώ ανά τ.μ. και με την εφαρμογή κλίμακας με 33 συντελεστές και ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε ακινήτου μπορεί να φθάνει τα 32 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο για τα πολύ «ακριβά» ακίνητα. Ο νέος φόρος θα επιβληθεί σε όλες ανεξαιρέτως τις εκτός σχεδίου εκτάσεις γης. Θα υπολογίζεται με βάση το στρέμμα, θα ξεκινά από 1 ευρώ το στρέμμα και ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του ακινήτου θα μπορεί να φθάνει ακόμη και τα 60 ευρώ το στρέμμα για ακίνητα - φιλέτα.
Κερδισμένοι - χαμένοι
Σύμφωνα με παράγοντες που συμμετείχαν στη χθεσινή σύσκεψη, με το νέο φόρο θα προκύψουν ελαφρύνσεις για τους φορολογούμενους που έχουν ως μοναδικό περιουσιακό στοιχείο μια κατοικία. Στην περίπτωση αυτή, ο ενιαίος φόρος θα είναι μικρότερος από το ΕΕΤΗΔΕ λόγω εφαρμογής χαμηλότερων συντελεστών και διευρυμένων κριτηρίων. Για παράδειγμα ένας φορολογούμενους που κατέχει μόνο ένα διαμέρισμα 100 τ.μ. στο Περιστέρι σήμερα πληρώνει «χαράτσι» 380 ευρώ, ενώ με το νέο σύστημα υπολογίζεται ότι θα πληρώσει περίπου 150 ευρώ.
Αντίθετα σημαντικές επιβαρύνσεις θα διαπιστώσουν οι φορολογούμενοι που έχουν στην κατοχή τους ακίνητα πέραν του ενός που βρίσκονται είτε εντός είτε εκτός σχεδίου. Για παράδειγμα φορολογούμενος που κατέχει ένα διαμέρισμα, ένα οικόπεδο και ένα αγροτεμάχιο είναι πιθανόν να πληρώσει περισσότερο φόρο το 2014 σε σχέση με φέτος. Μεγαλύτερος φόρος θα προκύψει και για τους έχοντες μονοκατοικία καθώς εκτός από την κατοικία θα επιβληθεί φόρος και στο οικόπεδο.
Όμως οι μεγαλύτερες φοροεπιβαρύνσεις θα προκύψουν για τα εκτός σχεδίου οικόπεδα μεγάλης αξίας κυρίως σε παραθαλάσσιες περιοχές και σε κοσμοπολίτικα νησιά Μύκονο, Σαντορίνη. Για τα ακίνητα αυτά, τα οποία μέχρι σήμερα ήταν αφορολόγητα, οι ιδιοκτήτες τους, θα κληθούν να πληρώσουν μεγάλα ποσά φόρου. Ουσιαστικά, με βάση την πρόταση της ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών, ο νέος Ενιαίος Φόρος Ακινήτων θα είναι μια παραλλαγή του ΕΕΤΗΔΕ με δυο βασικές διαφορές:
Ο νέος φόρος θα επιβαρύνει πλέον και τα εντός σχεδίου οικόπεδα καθώς και όλες τις εκτός σχεδίου εκτάσεις γης. Σχεδιάζεται να φορολογηθούν και οι τακτοποιημένοι ημιυπαίθριοι χώροι και τα αυθαίρετα που θα κληθούν να δηλώσουν οι ιδιοκτήτες τους στο Ε9. Η κλίμακα υπολογισμού του νέου φόρου θα έχει περισσότερα κλιμάκια και περισσότερους συντελεστές.
Στη σύσκεψη που διήρκεσε περίπου τέσσερις ώρες, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών αφού τόνισε ότι ο νέος φόρος θα πρέπει να αποδίδει έσοδα 3,1 δισ. ευρώ ετησίως επισήμανε ότι με τις προτάσεις των κομμάτων δεν εξασφαλίζεται το ποσό που έχει συμφωνηθεί με την τρόικα. Από το νέο φόρο το υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει να εισπράξει 1,7 δισ. ευρώ από κτίσματα και εντός σχεδίου οικόπεδα, 500 εκατ. ευρώ από νομικά πρόσωπα και 800 εκατ. ευρώ από τις εκτός σχεδίου εκτάσεις.
Οι βασικοί άξονες του σχεδίου του υπουργείου Οικονομικών
Εντός σχεδίου κτίσματα και οικόπεδα
Ο φόρος στις κατοικίες, καταστήματα, γραφεία και τα οικόπεδα θα υπολογίζεται με βάση μία κλίμακα αποτελούμενη από 33 διαφορετικούς συντελεστές. Κάθε συντελεστής θα αντιστοιχεί σε ποσό φόρου ανά τετραγωνικό μέτρο. Η κλίμακα θα ξεκινά με συντελεστή φόρου 1,8 ευρώ ανά τ.μ. Από κει και πέρα ο συντελεστής θα διαφοροποιείται βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, όπως η τιμή ζώνης που ισχύει στην περιοχή του ακινήτου, η παλαιότητα, ο όροφος, ο αριθμός των προσόψεων, η εμπορικότητα του δρόμου στον οποίο βρίσκεται το ακίνητο κ.λπ.
Με τον τρόπο αυτό ο συντελεστής θα μπορεί να υπερβεί και τα 20 ευρώ το τ.μ για τα πολύ «ακριβά» ακίνητα. Ο τελικός συντελεστής που θα διαμορφώνεται ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ακινήτου θα πολλαπλασιάζεται στη συνέχεια με τον αριθμό των τετραγωνικών μέτρων της επιφάνειάς του και έτσι θα προκύπτει ο τελικός φόρος. Με αυτό το σύστημα υπολογισμού δεν θα προβλέπεται κανένα αφορολόγητο όριο. Θα ισχύουν μόνο οι εξαιρέσεις και οι απαλλαγές για ανέργους, πολυτέκνους, μακροχρόνια ανέργους, αναπήρους και άτομα που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας.
Εκτός σχεδίου εκτάσεις γης
Για τις εκτάσεις γης που βρίσκονται σε περιοχές εκτός σχεδίου (αγροτεμάχια, αγροί, βοσκότοποι, δασικές εκτάσεις κ.λπ.) θα ισχύει ξεχωριστή κλίμακα φορολογικών συντελεστών. Στην κλίμακα αυτή κάθε συντελεστής θα είναι ένα ποσό φόρου σε ευρώ ανά στρέμμα. Θα ξεκινά από 1 ευρώ ανά στρέμμα. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πολύ χαμηλός αυτός συντελεστής θα ισχύει για τις εκτάσεις μονοετούς καλλιέργειας που ανήκουν κατά πλήρη κυριότητα σε κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Από κει και πέρα, ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα κάθε άλλης εδαφικής έκτασης, ο φόρος του 1 ευρώ ανά στρέμμα θα προσαυξάνεται.
Σε κάθε περίπτωση, για την διαμόρφωση του τελικού συντελεστή του φόρου θα λαμβάνονται υπόψη διάφορα κριτήρια όπως η γεωγραφική θέση της εδαφικής έκτασης (το εάν δηλαδή βρίσκεται σε ορεινή, ημιορεινή ή πεδινή περιοχή, το εάν βρίσκεται κοντά στη θάλασσα κ.λπ.), το εάν η έκταση καλλιεργείται ή είναι χέρσα, το είδος της καλλιέργειας (μονοετής, πολυετής κ.λπ.), το εάν είναι μισθωμένη ή ιδιόκτητη κ.λπ. Ουσιαστικά, με το νέο αυτό σύστημα που προτείνει το υπουργείο Οικονομικών, δεν προβλέπεται η απαλλαγή των κατά κύριο επάγγελμα αγροτών από την υποχρέωση να καταβάλουν το νέο φόρο για τα αγροτεμάχια που καλλιεργούν.
Οι εκπρόσωποι των τριών κομμάτων θα λάβουν σήμερα το αναλυτικό κείμενο της πρότασης του υπουργείου Οικονομικών. Αφού τη μελετήσουν σε επόμενη συνεδρίαση της διακομματικής επιτροπής, θα παρουσιάσουν τις δικές τους προτάσεις. Στόχος της επόμενης συνεδρίασης θα είναι να οριστικοποιηθεί το σχέδιο εφαρμογής του νέου φόρου ακινήτων το οποίο θα παρουσιαστεί στην τρόικα.
Κατάσχεση καταθέσεων για οφειλές στο Δημόσιο
Εντός 24 ωρών θα υποχρεούνται να απαντούν οι τράπεζες στα αιτήματα του ΣΔΟΕ για άνοιγμα και έλεγχο τραπεζικών λογαριασμών. Τέλος στις καθυστερήσεις και στα εμπόδια που υπάρχουν σήμερα στην άρση του τραπεζικού απορρήτου βάζει πλέον το υπουργείο Οικονομικών με νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στη Βουλή στις αρχές της εβδομάδας.
Λογαριασμοί φορολογουμένων που ελέγχονται για φοροδιαφυγή και ξέπλυμα μαύρου χρήματος θα ανοίγουν με διαδικασίες εξπρές, ενώ οι κατασχέσεις των τραπεζικών τους καταθέσεων θα γίνονται ηλεκτρονικά καθώς οι φοροελεγκτικές υπηρεσίες θα διασυνδεθούν με τις τράπεζες.
Το νομοσχέδιο για τη Λογιστική Τυποποίηση και τον Έλεγχο ορίζει ότι οι τράπεζες θα είναι υποχρεωμένες να απαντούν αμέσως, εντός 24 ωρών, στα αιτήματα που θα υποβάλλουν ηλεκτρονικά οι ελεγκτές για το άνοιγμα και τον έλεγχο τραπεζικών λογαριασμών των ελεγχόμενων φορολογούμενων. Με τον τρόπο αυτόν, ο φοροελεγκτικός μηχανισμός θα έχει ταχύτατη πρόσβαση στους τραπεζικούς λογαριασμούς των ύποπτων για φοροδιαφυγή, διαφθορά, διακίνηση και ξέπλυμα μαύρου χρήματος καθώς και για παράνομο πλουτισμό.
Το σχέδιο ενεργοποιείται μέχρι το τέλος του μήνα με την λειτουργία του Μητρώου Τραπεζικών Λογαριασμών (Central Bank Registry) μέσω του οποίου θα διασυνδεθούν τα πληροφορικά συστήματα του φοροελεγκτικού μηχανισμού με τα πληροφορικά συστήματα των τραπεζών. Όλα τα αιτήματα του ΣΔΟΕ, των εφοριών και των ελεγκτικών υπηρεσιών για τον έλεγχο των τραπεζικών λογαριασμών φορολογουμένων θα υποβάλλονται ηλεκτρονικά στις τράπεζες.
Μέχρι σήμερα το ΣΔΟΕ έχει ζητήσει το άνοιγμα περισσότερων από 5.000 τραπεζικών λογαριασμών αλλά ούτε οι μισοί δεν έχουν ανοίξει. Στελέχη της υπηρεσίας προσάπτουν στις τράπεζες απροθυμία και ολιγωρία στην ανταπόκριση των αιτημάτων και όπως λένε για να ανοίξουν οι τραπεζικοί λογαριασμοί προσώπων που ελέγχονται για φοροδιαφυγή και οικονομικά εγκλήματα μπορεί να απαιτηθεί χρονικό διάστημα 8 μηνών ή ακόμη και ενός έτους.
Σε δεύτερη φάση, η ηλεκτρονική διασύνδεση των υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών με τις τράπεζες θα επιτρέψει την παρακολούθηση της κίνησης των τραπεζικών λογαριασμών όλων των φορολογουμένων σε πραγματικό χρόνο, ώστε ανά πάσα στιγμή κάθε συναλλαγή σημαντικού ύψους που θεωρείται ύποπτη να ελέγχεται άμεσα.
Παράλληλα με την άμεση άρση του τραπεζικού απορρήτου έρχονται και οι ηλεκτρονικές κατασχέσεις. Το υπουργείο Οικονομικών αξιοποιεί τα μέσα που παρέχει η νέα τεχνολογία για την κοινοποίηση κατασχέσεων σε βάρος οφειλετών του Δημοσίου στα χέρια τρίτων και πιστωτικών ιδρυμάτων. Όλες οι εντολές - κατασχετήρια για δέσμευση λογαριασμών ή κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων (καταθέσεων) εις χείρας τρίτων θα διαβιβάζονται ηλεκτρονικά. Με τη διαδικασία αυτή, το υπουργείο Οικονομικών επιχειρεί να περιορίσει στο ελάχιστο τη διαδικασία της κατάσχεσης και κυρίως να διασφαλίσει τα συμφέροντα του ελληνικού δημοσίου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία δεν επιτρέπεται η επιβολή κατάσχεσης επί μισθών, συντάξεων ή ασφαλιστικών βοηθημάτων που καταβάλλονται περιοδικώς σε βάρος οφειλετών του Δημοσίου, εφόσον το ποσό αυτών, αφαιρουμένων των υποχρεωτικών εισφορών, είναι μέχρι 1.000 ευρώ μηνιαίως.
